به نقل از «آنا»

مهار تورم در گرو سیاست‌های مناسب ارزی است

تاریخ انتشار: ۱۶ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۵۹۳۶۸

به گزارش گروه سیاست خبرگزاری آنا، رهبر انقلاب اسلامی پانزدهم فروردین در دیدار رمضانی با جمعی از مسئولان نظام، بخش قابل توجهی از سخنان خود را به موضوع شعار سال ۱۴۰۲ «مهار تورم، رشد تولید» اختصاص دادند و به تشریح بعضی راهکار‌ها و سرفصل‌های این موضوع پرداختند.

رسانه KHAMENEI.IR به همین مناسبت در گفتگو با حسین صمصامی، استاد گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی که در دولت نهم هم مدتی به‌عنوان سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی مشغول به فعالیت بود به بررسی محور‌های اقتصادی این دیدار پرداخته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

متن این گفتگو بدین شرح است:

 بخش مهمی از دیدار اخیر رهبر معظم انقلاب با مسئولان و کارگزاران نظام به موضوعات اقتصادی و شعار سال اختصاص پیدا کرد. این موضوع در کنار شعار‌های اقتصادی سال‌ها گذشته چه معنایی دارد؟

یکی از مهم‌ترین معضلات کشورمان وجود تورم است. در شرایط کنونی می‌توان گفت که نرخ تورم، به بالاترین میزان خود در دهه‌های اخیر رسیده است، این تورم بالا باعث می‌شود سرمایه‌گذاری انجام نشود، رشد اقتصادی اتفاق نیفتد و نقدینگی به سمت سفته‌بازی و دلالی برود. شعار مهار تورم، اگر واقعاً محقق شود، رشد اقتصادی مد نظر اتفاق خواهد افتاد و شرایط اقتصادی کشور بهبود خواهد یافت.
 
 ارتباط رشد تولید و مهار تورم در علم اقتصاد چطور قابل تبیین است؟

در اقتصاد چنین مواردی مثل یک زنجیر به هم متصل است. بحث تورم و رشد اقتصادی دو مقوله مرتبط به هم هستند؛ به‌طوری‌که در کوتاه‌مدت تورم و بیکاری و رشد اقتصاد بر هم اثرگذار خواهند بود.

رابطه بین تورم و بیکاری و همچنین رابطه بین رشد و تورم یک رابطه منفی است. تورم‌های بالا، رشد اقتصادی را کم می‌کنند، چون سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند؛ چراکه وقتی تورم بسیار بالا اتفاق می‌افتد سرمایه‌گذاری کاهش پیدا می‌کند و پول به سمت تولید نمی‌رود. در شرایط بی‌ثباتی معمولاً سرمایه‌گذاران در بخش‌های واقعی و تولیدی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و این به لحاظ نظری ثابت‌شده است. به همین سبب رهبر انقلاب فرمودند مهار تورم، رشد تولید؛ زیرا لازمه رشد تولید، مهار تورم است.

از نگاه شما دلایل رشد تورم طی سال‌های گذشته و به‌طور خاص در سال ۱۴۰۱ چیست؟

عوامل مختلفی در مورد تورم وجود دارد که یکی بحث نقدینگی است، اما در کشور ما به‌خصوص در دهه ۹۰ یعنی سال‌های ۹۰، ۹۱ و ۹۲ و به‌ویژه الان، عامل اصلی تورم، سیاست‌های نامناسب ارزی دولت است. اکنون هم یکی از عوامل اصلی رشد نقدینگی، نرخ ارز است.

وقتی نرخ ارز از هزار تومان در سال ۱۳۹۰ به ۴۵ هزار تومان و بیشتر می‌رسد، با توجه به اینکه تولید ما وابسته به نهاده‌های وارداتی و کالا‌های سرمایه‌ای است، درنتیجه افزایش نرخ ارز، هزینه‌های تولید بالا می‌رود و افزایش هزینه تولید، قیمت کالا‌ها را بالاتر می‌برد که این امر موجب سفته‌بازی و دلالی در بازار می‌شود و نقدینگی از مسیر صحیح خودش منحرف‌شده و دلالی و سفته‌بازی در بازار ارز و سکه رخ می‌دهد و به دنبال آن مجدداً افزایش هزینه‌های تولید و ایجاد تورم رخ خواهد داد.

در شرایط موجود، اصلی‌ترین عامل تورم در اقتصاد ما به‌ویژه در کوتاه‌مدت، نرخ ارز است و اگر به این موضوع توجه نشود، سیاست‌هایی که نوشته می‌شوند چندان سیاست‌های موفقی نخواهند بود.

افزایش نرخ ارز برای تولید، تولیدکننده را با کمبود نقدینگی مواجه می‌سازد و یک شوک منفی تولید به‌حساب می‌آید و از طرف دیگر، قیمت کالا‌ها را افزایش می‌دهد و وقتی قیمت کالا‌های قاچاق افزایش پیدا کند، تقاضا برای بازار آزاد ارز که طبق قانون قاچاق است، دوباره بالا می‌رود و درنهایت نرخ ارز بالا رفته و متناسب با آن، دولت مجبور می‌شود نرخ بازار مبادله را بالا ببرد و این یک دور باطل است که سیاست‌گذار ارزی در آن قرار گرفته و موجب شده افزایش تورم را در پی داشته باشد.

با چنین وضعیتی چگونه می‌توان این موضوع را مهار کرد؟

در شرایط موجود مهم‌ترین راهکار تورم این است که اولاً بانک مرکزی نباید از نرخ بازار آزاد که بازار قاچاق ارز است تبعیت کند؛ یعنی نرخ ارزی را که در اقتصاد اعمال می‌کند متناظر با نرخ بازار آزاد بالا نبرد.

ثانیاً اینکه بانک مرکزی باید اعلام کند تمام واردات کالا‌های اساسی و مواد اولیه و کالا‌هایی که در فرآیند تولید استفاده می‌شوند و همچنین کالا‌های سرمایه‌ای و واسطه‌ای با این نرخ اعمالی انجام می‌شود؛ به عبارت دیگر، بانک مرکزی فقط یک نرخ را اعلام کند و از آن تبعیت کرده و اعلام کند که همه واردات ما با این نرخ انجام می‌شود و نرخ بازار آزاد نرخ قاچاق است و با بازار قاچاق ارز هم به‌شدت مقابله کند. از طرف دیگر، صادرکننده را ملزم کند ارز خود را وارد کشور کند که این ارز وارد فعالیت‌های تولیدی شود.

با اقداماتی که از سوی دولت صورت می‌گیرد و تنها راه اینکه بتوانیم تورم را در سال ۱۴۰۲ و در شرایط کوتاه‌مدت کنترل کنیم همین است و اگر این اتفاق نیفتد، قطعاً این موج تورمی را تا پایان سال خواهیم داشت و سیاست‌های ارزی ناشی از عوامل دیگر هم تورم را تشدید می‌کند.

اگر نرخ ارز تثبیت شود و طی سال مقداری نرخ را پایین‌تر بیاورند، اتفاقی که می‌افتد این است که اولاً بانک مرکزی سفته‌بازی و دلالی را مهار می‌کند؛ ثانیاً اینکه می‌تواند نقدینگی را به سمت تولید هدایت کند؛ ثالثاً اینکه تورم را کنترل می‌کند و وقتی تورم مهار شود، رشد اقتصادی در جامعه را خواهیم داشت.

از دیگر موضوعاتی که در دیدار مورد اشاره قرار گرفت موضوع سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و تاکید روی حمایت ویژه از سرمایه‌گذاری داخلی بود. نظر شما درباره این موضوع چیست؟

در شرایط کنونی به دلیل وضعیت بی‌ثباتی ناشی از تحریم‌ها و سیاست خارجی و تورمی که وجود دارد نباید چندان روی سرمایه‌گذاری خارجی حساب باز کنیم؛ البته باید از این ظرفیت هم تا جای ممکن استفاده کرد، اما در کوتاه‌مدت باید روی سیاست‌ها و سرمایه‌های داخلی خودمان حساب باز کنیم و فعلاً از سرمایه‌ها و پتانسیل سرمایه‌های داخلی استفاده کنیم. باید سعی کنیم این سرمایه‌ها به بخش‌های واقعی اقتصاد برود، نه به بخش‌های غیرمولد. بعد از این کار‌ها در بلندمدت می‌توان از سرمایه‌گذاری خارجی استفاده کرد و روی آن حساب باز کرد.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: حسین صمصامی مهار تورم رشد تولید نرخ ارز الزامات تحقق شعار سال سرمایه گذاری رشد اقتصادی رشد اقتصاد بازار آزاد بانک مرکزی کوتاه مدت سفته بازی نرخ بازار رشد تولید مهار تورم سرمایه ها سیاست ها کالا ها نرخ ارز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۵۹۳۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اکسپو وعده صادق ۲ بود/ لزوم اصلاح رفع تعهد ارزی از ۳ کشور همسایه

به گزارش خبرنگار مهر، محمدمهدی برادران معاون صنایع عمومی وزیر صمت امروز در آئین پایانی ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران (ایران اکسپو ۲۰۲۴) اظهار کرد: در این دور از نمایشگاه بیش از ۳۵ مقام عالی رتبه خارجی حضور بهم رساندند؛ همچنین میزبان ۲۲۰۰ بازرگان خارجی از ۸۸ کشور بودیم.

وی افزود: پیام این نمایشگاه، توانمندی‌های صادراتی ایران بود. توانمندی‌هایی که باعث شد در شرایطی که دوست و دشمن احساس می‌کردند ما نمی‌توانیم این ظرفیت را بالفعل کنیم، اما ما این ظرفیت را عملیاتی کردیم و در کنار امنیت و اقتدار کشور، فرصت‌های تجاری کشور را به نمایش گذاشتیم و به تعبیر یکی از غرفه داران «این وعده صادق ۲ بود که انجام شد.»

برادران ادامه داد: من نمایشگاه‌های زیادی افتتاح کردم اما این نمایشگاه تنها رویدادی بود که هم غرفه داران راضی بودند و هم جلسات B۲B و مذاکرات زیاد و فشرده‌ای انجام شد؛ تاجران زیادی از شهرهایی همچون اصفهان و شیراز بازدید کردند.

تدوین برنامه رشد تولید همراه با رشد صادرات در وزارت صمت

معاون وزیر صمت با اشاره به اینکه لازمه جهش تولید، جهش صادرات است، افزود: در ابتدای سال به ازای گروه‌های کالایی برنامه رشد تولید به همراه رشد صادرات تنظیم کردیم. امروز به ظرفیتی رسیده ایم که نیاز بیشتری به تولید محصول برای کشور نداریم بلکه اگر می‌خواهیم جهش تولید داشته باشیم باید نسبت به خلق محصول برای برای بازارهای جدید که عمدتاً بازارهای صادراتی هستند، اقدام کنیم. این گروه‌های کالایی مشخص شده است.

وی افزود: بهره وری بالاتر واحدهای موجود در حوزه صنایع، استفاده از ظرفیت تولید بدون کارخانه، نشان سپاری تجاری و… از جمله ظرفیت‌هایی است که می‌تواند به منجر به ارائه محصولات بهتر باشد.

حواشی عکس برادران در رسانه‌های معاند

برادران با بیان اینکه محصولات ارائه شده در این نمایشگاه محصولات صادراتی ایران است و شرکت‌های حاضر نیز شرکت‌های برتر صادراتی هستند، گفت: اگر می‌بینیم رسانه‌ای که محل تأمین منابع آن دشمنان ما هستند و عناد خود را با کشور ما نشان داده با درج عکسی یا نقدی طعنه‌ای به یک محصول صادراتی ما می‌زند یعنی ما راه را درست پیموده ایم؛ بنده دیروز از غرفه لوازم خانگی بازدید کردم که این رسانه عکسی منتشر کرد که در قالب آن عکس فلان محصول آشپزخانه به نمایش گذاشته شده بود که از منظر این رسانه ارزش صادراتی نداشت! این مساله نشان می‌دهد ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم. اگر این محصول به ایران قاچاق می‌شد ایرادی نداشت اما حالا که خودمان این محصول را صادر می‌کنیم مورد انتقاد قرار می‌گیریم. در واقع این مساله نشان می‌دهد که از خام فروشی در حال فاصله گرفتن هستیم و در حال صادرات کالاهای قاچاق پذیر هستیم.

باید چالش‌های حوزه حمل و نقل رفع شود

وی در ادامه به اشاره به مشکلات حوزه صادرات افزود: اگر مسائل مربوط به حمل و نقل داخلی و خارجی حل نشود به توفیق نخواهیم رسید و باید حتماً مشکلات در این بخش حل شود؛ یکی از موضوعات مورد تاکید غرفه داران این بود که دبیرخانه ایران اکسپو تعطیل نشود و مشکلات را به صورت مستمر دنبال کند.

برادران ادامه داد: مساله بعدی بحث تبادلات مالی است؛ امروز نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم پس در ادامه می‌توانیم به آمار بیشتری دست یابیم. در برخی از مذاکراتی که با هیأت‌های مقابل داشتیم و آمار را ارائه می‌کردیم طرف خارجی اعلام می‌کرد که آمارشان چند برابر است که نشان می‌دهد صادرات ایران در گمرکات آنها ثبت شده اما در گمرکات ما ثبت نشده بنابراین آمار صادراتی ما از منظر آنها بالاتر بود.

لزوم حذف رفع تعهد ارزی از پاکستان، افغانستان و عراق

وی با بیان اینکه مبادلات تجاری را می‌توان حل کرد و استفاده از رمزارزها را می‌توان جدی تر در دستور کار قرار داد، گفت: رفع تعهد ارزی از کشورهای همسایه خواسته مجموعه بازرگانان ماست که باید در گروه کالایی خاص به ویژه گروه کالاهای نهایی از کشورهایی مثل عراق، پاکستان و افغانستان برداشته شود و ما باید پول خود را به رسمیت بشناسیم؛ اینکه کسی از ما با ریال خرید کند و ما بگوییم با دلار رفع تعهد ارزی کند، توهین به پول ملی ماست. باید در گروه کالایی خاص بازرگانان با اعمال شفافیت از کارخانجات خرید کنند.

معاون وزیر صمت تصریح کرد: در حوزه استاندارد هم هنوز چالش‌هایی داریم. ما سختگیرانه عمل می‌کنیم که بعضاً مانع صادرات می‌شود بنابراین باید این چالش هم رفع شود.

وی گفت: باید مناطق آزاد به سکوهای صادراتی تبدیل شوند اما هنوز در مدار حوزه قاچاق و واردات می‌چرخند باید تلاش کنیم رویکرد این مناطق، صادرات محور شود. همچنین کمک‌های شرکت کشتیرانی و بنادر به مجموعه ما کمک کند تا به اهداف خود در حوزه صادرات برسیم.

کد خبر 6094308 سمیه رسولی